“… Δεν ξέρω πια τι είναι το καλύτερο για το παιδί μου! Να φέρω στο σπίτι μια δασκάλα με ελάχιστα χρήματα; Να εντάξω το παιδί μου σ΄ένα μικρό γκρουπάκι που θα κάνει μάθημα σε ένα σαλόνι, να γράψω το παιδί μου σε φροντιστήριο ξένης γλώσσας ή να μην κάνω τίποτα, και ότι μάθει στη δημόσια εκπαίδευση;”
Επιμέλεια: Europalso p11
Αγνή Μαριακάκη, Ψυχολόγος, Εκπαιδεύτρια και Κοινωνική Ερευνήτρια
Να μια ερώτηση που φέτος απασχολεί πολλούς γονείς! Θα βρεθούν μπροστά σε δελεαστικά διλήμματα και μάλιστα θα χρειαστεί να προβληματιστούν πολύ, μπροστά σε λύσεις εκμάθησης της ξένης γλώσσας που υπόσχονται ευκολία, άνεση, πολύ χαμηλά δίδακτρα, αλλά και στοχευμένη παρακολούθηση του παιδιού, συχνά σε μια διδακτική σχέση ένας προς έναν.
Η ξένη γλώσσα και οι προοπτικές των παιδιών μας στη νέα εποχή
Η νέα εποχή φέρνει μια επανάσταση μάθησης, αλλά και μια επανάσταση στον τρόπο απασχόλησης, και στις επαγγελματικές προοπτικές των παιδιών μας. Άμεσα, η ξένη γλώσσα και ο τρόπος με τον οποίο τη χρησιμοποιεί το παιδί θα αποτελεί ίσως το σημαντικότερο διαβατήριο για το μέλλον του. Θα κάνει τη μεγάλη διαφορά στην ανταγωνιστικότητα με την οποία θα διεκδικήσει την επαγγελματική του αποκατάσταση σε μια παγκόσμια αγορά γνώσης και εργασίας.
Τι αλλάζει δηλαδή ως προς την ξένη γλώσσα;
Μέχρι τώρα το ζητούμενο ήταν να μάθει το παιδί να διαβάζει, να γράφει και να μιλά σε μια ξένη γλώσσα. Και θα ρωτούσε κάποιος… μα, καλά, κι αυτό δεν είναι αρκετό; Τι άλλο θα ήθελε ένας γονιός για το παιδί του, στην εκμάθηση της ξένης γλώσσας; Η καινούρια εποχή ωστόσο, επιβάλλει την αξιοποίηση της ξένης γλώσσας σε πολλαπλά, νέα πεδία, καθώς επεκτείνεται η χρήση της τεχνολογίας. Για παράδειγμα, στο Πολυτεχνείο Κρήτης υπάρχει η ομάδα φοιτητών TUC Racing. Η ομάδα σχεδίασε και κατασκεύασε το εξελιγμένο όχημα ER14, με το οποίο αγωνίστηκε στον διεθνή διαγωνισμό Shell Eco Marathon, στην κατηγορία Urban Concept – Hydrogen. Κατάφερε να παρουσιάσει ένα αξιόπιστο όχημα υδρογόνου και να έχει καλή επίδοση μέσα στον αγώνα, χρησιμοποιώντας διάφορα νέα καινοτόμα συστήματα που εγκαταστάθηκαν στο όχημα, όπως η αυτόματη αλλαγή ταχυτήτων, ο εξελιγμένος έλεγχος ηλεκτρικού κινητήρα κ.ά., διανύοντας τελικά 58,48 km/kWh, κατακτώντας εν τέλει με διάκριση την τέταρτη θέση.
Η ομάδα κατάφερε να σχεδιάσει την καινοτομία χρησιμοποιώντας την ξένη γλώσσα για να:
- συμβουλευτεί παγκόσμιες βιβλιοθήκες
- επικοινωνήσει με ειδικούς σε άλλες χώρες
- αξιοποιήσει ειδικό λογισμικό
- χρησιμοποιήσει τεχνολογίες αιχμής
Ένα παιδί χρειάζεται να ξέρει να αξιοποιεί την ξένη γλώσσα όχι απλά για επικοινωνία αλλά σαν διαβατήριο για να εφευρίσκει, να καινοτομεί, να συνδέεται, να αξιοποιεί, να παράγει.
Η ενεργός μάθηση της ξένης γλώσσας
Είναι η ουσιαστική μάθηση μέσα από προηγμένες, συμμετοχικές προσεγγίσεις, που επιτρέπουν σε ένα παιδί μαθαίνοντας την ξένη γλώσσα, ταυτόχρονα να εμπλουτίζει τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να την αξιοποιεί.
Ενεργός μάθηση ξένης γλώσσας:
Η μάθηση που προχωρά από την αφομοίωση στην αξιοποίηση της πληροφορίας
Η ενεργός μάθηση στην πράξη χαρακτηρίζεται από τα παρακάτω:
Κοινωνικό πλαίσιο
Δεν υπάρχει ενεργός μάθηση παρά μόνο σε ένα κοινωνικό πλαίσιο ομαδικότητας. Η ομάδα θα αποτελεί το διαρκές χαρακτηριστικό στην ενήλικη ζωή ενός παιδιού, και είναι σημαντικό να αποκτήσει στοχευμένες δεξιότητες διαχείρισης του εαυτού του μέσα στην ομάδα.
Η δυνατότητα να συνεργάζεται, να εκφράζεται, να επικοινωνεί, να βάζει στόχους στα πλαίσια μιας ομάδας αποτελεί νευραλγικό στοιχείο της ενεργούς μάθησης και απαραίτητο εφόδιο για την επιτυχία σε κάθε πτυχή της ενήλικης ζωής.
Συμμετοχικότητα
Το παρελθόν της μάθησης χαρακτηρίστηκε από την παθητικότητα του μαθητή. Κάποτε η απαίτηση ήταν να απομνημονεύσει και να συμπληρώνει τυπικές ασκήσεις. Σήμερα αυτά δεν αρκούν. Συμπληρώνονται από την πρόκληση του παιδιού να δημιουργήσει μέσα από τις δικές του εργασίες, τη δική του συμμετοχή σε έργα και εκδηλώσεις της ομάδας του.
Εμπλουτιστικές εμπειρίες
Αυτό που λείπει στα οικοδιδασκαλεία και στα ιδιαίτερα και είναι αναντικατάστατο, είναι τα πολλαπλά ερεθίσματα και οι εμπειρίες με την ξένη γλώσσα που οδηγούν σε ανοιχτό μυαλό και ανοικτούς ορίζοντες. Θεατρικά, δραστηριότητες, ομαδικές κατασκευές, εκδηλώσεις, τέχνη! Εκεί όπου η γλώσσα αποκτά στόχο,
εντάσσεται στη ζωή του παιδιού και στον τρόπο του να δημιουργεί και να πρωταγωνιστεί.
Καινοτομικές μεθοδολογίες
Σήμερα ένα σύγχρονο, οργανωμένο σχολείο ξένης γλώσσας μπορεί να προσφέρει στο παιδί την εμπειρία μιας διεθνούς τάξης μέσω skype, την αξιοποίηση πολλαπλών λογισμικών στον διαδραστικό πίνακα, καινοτομικούς τρόπους εξάσκησης και προσωπικής έκφρασης. Όλα πράγματα που αύριο θα είναι βάση για τη δική του αξιοποίηση ενός νέου επαγγελματικού τοπίου.
Προηγμένη επίβλεψη
Δεν αρκεί να ξέρει κανείς αγγλικά για να μπορεί να διδάξει τα παι-διά του εικοστού πρώτου αιώνα. Ούτε αρκεί ένα δίπλωμα. Χρειάζεται εξειδίκευση, μετεκπαίδευση, και πάνω από όλα όραμα και “ψυχή”.
Δεν νοείται διδασκαλία το να βάζεις το παιδί να σου λέει παπαγαλία ταανώμαλα ρήματα, ή να διορθώνεις τα ορθογραφικά του. Η σύγχρονη προηγμένη διδασκαλία και επίβλεψη του παιδιού επιβάλει να ανοίγει ο δάσκαλος το μυαλό του, να φέρνει στην επιφάνεια τις δυνατότητές του. Να το καθοδηγεί να έχει μέσω της ξένης γλώσσας τη σύνθετη σκέψη που απαιτεί η νέα εποχή.
Από κει και πέρα, είναι υποχρέωση εμάς, των γονιών, να συνειδητοποιούμε ότι τα παιδιά μας θα ζήσουν σε έναν κόσμο που διαφέρει ριζικά από τον δικό μας κι απαιτεί νέες δεξιότητες, νέο τρόπο σκέψης. Δεν είναι αρκετό (αν και είναι απαραίτητο) να τους προσφέρουμε ένα ακόμα δίπλωμα γλώσσας. Θα χρειαστεί να αποκτήσουν περισσότερη ευελιξία, περισσότερη προσαρμοστικότητα, να έχουν περισσότερη φαντασία, ικανότητα συνεργασίας, κοινωνικότητα. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από τώρα να θέτουμε αυτές τις βάσεις για τα παιδιά μας.