Η πολυγλωσσία αποτελεί θεμελιώδες συστατικό του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
Επιμέλεια: Europalso p9
Παναγιώτης Αλεβαντής Γραφείο Αθηνών, Γενική Διεύθυνση Μετάφρασης Ευρωπαϊκή Επιτροπή http://europa.eu/!WF43bm
Η ισότιμη χρήση των επίσημων γλωσσών των κρατών μελών προβλεπόταν σε ειδικό πρωτόκολλο της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα το 1951 αλλά και στον πρώτο κανονισμό της νεοσύστατης Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας το 1958. Κι αυτό δεν είναι περιττή πολυτέλεια αν αναλογιστεί κανείς ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα μετά από τις διαδοχικές τροποποιήσεις των Συνθηκών, παράγει δίκαιο άμεσα εφαρμόσιμο στους πολίτες και τις επιχειρήσεις των 28 κρατών μελών.
«Όταν μαθαίνει κανείς μια ξένη γλώσσα, έχει την ευκαιρία να μάθει καλύτερα τη μητρική του γλώσσα»
Βόλφγκανγκ Γκαίτε, Γερμανός ποιητής
Ίσως κάποιος να αναρωτηθεί γιατί πρέπει να μαθαίνουμε ξένες γλώσσες αφού η ενωσιακή νομοθεσία πρέπει να μεταφράζεται στη γλώσσα μας. Η απάντηση είναι απλή: στο στάδιο της κατάρτισης της εν λόγω νομοθεσίας είναι απαραίτητο οι ενδιαφερόμενοι αλλά και οι έλληνες διαπραγματευτές να μπορούν να υποστηρίξουν τις ελληνικές θέσεις με τον καλύτερο δυνατό τρόπο πείθοντας τους εκπροσώπους των άλλων κρατών μελών. Και οι διαπραγματεύσεις αυτές δεν μπορούν να γίνουν μέσω διερμηνέα. Η άριστη γνώση ξένων γλωσσών μάλιστα δεν είναι αρκετή. Χρειάζεται να καταλαβαίνει κανείς και την κουλτούρα, τις ιδιαιτερότητες και τις ευαισθησίες των ξένων διαπραγματευτών.
Όμως οι ξένες γλώσσες δεν είναι απαραίτητες μόνο στους διπλωμάτες και τους πολυάριθμους δημόσιους υπαλλήλους που συμμετέχουν καθημερινά σχεδόν σε συσκέψεις και διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο των εξειδικευμένων επιτροπών και ομάδων εργασίας των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων. Χρειάζονται και σε κάθε σοβαρό επαγγελματία που θέλει να αναπτύξει τις δραστηριότητές του στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Για κάθε επάγγελμα υπάρχει μία ή και περισσότερες απαραίτητες ξένες γλώσσες. Έτσι, οι επιστήμονες πρέπει να γνωρίζουν ξένες γλώσσες για να ενημερωθούν σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα τους. Όσοι ασχολούνται με τους κλάδους του τουρισμού, για να εξυπηρετήσουν καλύτερα τους ξένους πελάτες τους. Οι έμποροι για να πουλήσουν καλύτερα τα προϊόντα τους στο εξωτερικό. Οι δημοσιογράφοι, για να μεταφέρουν καλύτερα τις ξένες ειδήσεις στο ελληνικό κοινό. Οι οδηγοί, για να καταλαβαίνουν καλύτερα τις πληροφορίες οδικής κυκλοφορίας όταν βρίσκονται στο εξωτερικό. Οι πιλότοι και οι ναυτικοί, γιατί οι επικοινωνίες στην αεροπορία και την ναυσιπλοΐα γίνονται πάντα στα αγγλικά.
Ακόμη και οι ιερείς πρέπει να διαβάσουν το Ευαγγέλιο σε όσο το δυνατό περισσότερες γλώσσες στη λειτουργία της δεύτερης ανάστασης … Παίξτε με τους μαθητές σας ή με τα παιδιά σας ρωτώντας τα τι θέλουν να γίνουν όταν μεγαλώσουν και γιατί πρέπει να ξέρουν ξένες γλώσσες. Είναι ένα διασκεδαστικό και χρήσιμο παιχνίδι που θα σας εκπλήξει με τα αποτελέσματα …
Μία από τις ελευθερίες που κατοχυρώθηκαν στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι και η ελεύθερη κυκλοφορία και εγκατάσταση των εργαζόμενων στα 28 κράτη μέλη. Φυσικά μία από τις προϋποθέσεις για να βρει κανείς δουλειά σε άλλη χώρα είναι και η γνώση ξένων γλωσσών. Έτσι η δυνητική αγορά εργασίας μεγαλώνει με κάθε γλώσσα που γνωρίζει ο υποψήφιος. Όσοι γνωρίζουν μόνο ελληνικά μπορούν να εργαστούν σε Ελλάδα και Κύπρο. Για τους γαλλόφωνους, η δυνητική αγορά εργασίας καλύπτει τη Γαλλία, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο. Και φυσικά όσοι γνωρίζουν αγγλικά μπορούν να εργαστούν σε πολλές χώρες ακόμη κι αν δεν γνωρίζουν την τοπική γλώσσα.
“Παίρνουμε το μονοπάτι της ζωής μιλώντας μια γλώσσα. Με μια ξένη γλώσσα μπορούμε ν’ανοίξουμε τις πόρτες που θα συναντήσουμε στο δρόμο μας”
Φρανκ Σμιθ, Βρετανός Ψυχογλωσσολόγος
Για να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο στις ξένες γλώσσες, το Συμβούλιο της Ευρώπης καθιέρωσε την 26η Σεπτεμβρίου ως την Ευρωπαϊκή Ημέρα Γλωσσών.