«Το διαδίκτυο, είναι φως. Είναι ότι καλύτερο έχουμε, επομένως, λέμε ναι στο διαδίκτυο… Πρέπει να δούμε όμως κάτω από ποιες προϋποθέσεις είναι ασφαλής η πλοήγηση στο διαδίκτυο, γιατί χωρίς ασφαλή πλοήγηση, οι κίνδυνοι είναι δίπλα σας…»
Επιμέλεια: Europalso (p8)
Εμμανουήλ Σφακιανάκης, Υποδιευθυντής Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος
Αν μπορούσαμε να συνοψίσουμε τα βασικότερα χαρακτηριστικά του εγκλήματος μέσω Διαδικτύου, τα οποία τα διαφοροποιούν από το συμβατικό έγκλημα, θα καταλήγαμε στα εξής (είτε αθροιστικά είτε εν μέρει): η ταχύτητα και η ευκολία με την οποία τελείται, η εξάπλωση των αποτελεσμάτων του σε πολλά κράτη (κάτι που καθιστά αδύνατη την ακριβή απομίμηση της συνολικής επελθούσας ζημίας), η απουσία ιχνών με τη συμβατική έννοια της λέξης (π.χ. δακτυλικά αποτυπώματα), η μη αναγκαιότητα φυσικής παρουσίας του δράστη σε συνδυασμό με την ευκολία διαφυγής του και, τέλος, η ανάγκη για υψηλού επιπέδου εξειδικευμένες γνώσεις τόσο από την πλευρά του δράστη όσο και από την πλευρά αυτών που το ερευνούν.
Κανόνες πρόληψης Συμβουλές προς τους γονείς
- Ενημερωνόμαστε για τους ιστότοπους που επισκέπτεται το παιδί μας ελέγχοντάς τους και οι ίδιοι.
- Προσεγγίζουμε συχνά το παιδί μας και το ρωτάμε με φιλικό τρόπο για τη δραστηριότητά του στο Διαδίκτυο.
- Έχουμε κι εμείς θέση στο χώρο όπου βρίσκεται ο υπολογιστής.
- Θέτουμε ως βασικό κανόνα στο παιδί μας να μη δίνει προσωπικές πληροφορίες κατά την πλοήγησή του στο Διαδίκτυο.
- Συμβουλεύουμε το παιδί μας να μη συναντήσει άτομα που γνώρισε στο Διαδίκτυο, αναφέροντάς του πραγματικά παραδείγματα αποπλανήσεων.
- Ζητάμε από το παιδί να μας ενημερώσει αν κάποιος του έστειλε υλικό που το προσέβαλε ή το προσέγγισε με ύποπτο τρόπο.
- Δε δημοσιοποιούμε φωτογραφίες με τα παιδιά μας στο Διαδίκτυο.
- Χρησιμοποιούμε φίλτρα στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές των παιδιών μας. Πρόκειται για πακέτα λογισμικού τα οποία εμποδίζουν την πρόσβαση σε συγκεκριμένες ιστοσελίδες με παράνομο/βλαβερό περιεχόμενο.
Ανήλικοι δράστες του cyberbullying
Σε έρευνα που διενεργήθηκε από το μη κερδοσκοπικό οργανισμό «ΝΕΟΙ» σε τελικό δείγμα τετρακοσίων είκοσι δύο (422) παιδιών, ηλικίας δεκατριών έως δεκαοκτώ ετών (διακόσια εβδομήντα πέντε αγόρια και εκατόν σαράντα εφτά κορίτσια), διαπιστώθηκε ότι:
- Το 16% των αγοριών και το 22% των κοριτσιών ηλικίας δεκατριών έως δεκαοκτώ ετών δηλώνουν ότι έχουν πέσει θύματα κυβερνοεκφοβισμού (όπως αποδίδεται στα ελληνικά ο όρος cyberbullying),
- Το 32% είχαν δεχτεί εκφοβισμό με δημοσίευση στο Διαδίκτυο προσωπικών φωτογραφιών τους, το 11% λεκτικό εκφοβισμό –αποκάλυψη συμβάντων προσωπικού ενδιαφέροντος– κι ένα 3,5% δήλωσε ότι ο εκφοβισμός έγινε με χυδαίο λεξιλόγιο- ύβρεις,
- Το 10% των αγοριών απάντησε θετικά στην ερώτηση εάν έχουν εκφοβίσει μέσω Διαδικτύου ή με τη χρήση άλλων νέων τεχνολογιών κάποιον συμμαθητή, φίλο ή γνωστό τους,
- Το 42% (σχεδόν ένας στους δύο!) απάντησε ότι ξέρουν ή έχουν ακούσει για κάποιον γνωστό που έχει πέσει θύμα εκφοβισμού μέσω Διαδικτύου και νέων τεχνολογιών.
Το Διαδίκτυο, με τις άπειρες δυνατότητες που προσφέρει, δίνει την ευκαιρία σε άτομα με ιδιαίτερες ικανότητες και, ταυτόχρονα, εγκληματική προσωπικότητα να τελέσουν εντυπωσιακά και ιδιαίτερα επικίνδυνα εγκλήματα. Αυτό όμως, δεν σημαίνει με κανέναν τρόπο ότι πρέπει να πάψουμε να το χρησιμοποιούμε. Όσο ακολουθούμε τους κανόνες ασφαλούς πλοήγησης και ενημερωνόμαστε διαρκώς για τυχόν νέες απειλές, μπορούμε να αισθανόμαστε ασφαλείς.