Μετά από περίπου οκτώ χρόνια συνειδητής ύπαρξης της κρίσης, έχουν ακουστεί πολλά, όσον αφορά και τη σχέση της με την εκπαίδευση.
Επιμέλεια: Europalso p9
Μ.Μ. Εκπαιδευτικός MA Special Educational Needs
Όπως ήταν φυσικό, η κρίση χτύπησε και το εκπαιδευτικό σύστημα με μείωση λειτουργικών δαπανών των σχολείων, μείωση ρυθμού ανέγερσης σχολικών κτιρίων, συγχώνευση τμημάτων και σχολικών μονάδων, μείωση των προσλήψεων, μείωση των μισθών, καμία πρόσληψη κοινωνικών ψυχολόγων και όπως φαντάζεται κανείς και πολλά άλλα.
Από τη μία πλευρά, θα μπορούσε κανείς να πει, ότι η κρίση θέλει θυσίες και θα πρέπει ως κάποιο σημείο πολλοί από εμάς να υιοθετήσουμε έναν καινούριο τρόπο σκέψης και να προσαρμοστούμε στην κατάσταση προσπαθώντας να κρατήσουμε ανέπαφη όσο είναι δυνατόν την αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητά μας, για να πάει κάποια στιγμή και αυτή η χώρα μπροστά. Από την άλλη πόσο εφικτό είναι αυτό; Είναι αυτές όμως, οι μόνες συνέπειες της οικονομικής κρίσης στα σχολεία, ή τελικά, είναι τα μέτρα που αποτελούν την αρχή του κακού; Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΟΛΜΕ, η επιθετική συμπεριφορά εμφανίζεται σε έναν ολοένα και αυξανόμενο αριθμό μαθητών λόγω της οικονομικής κρίσης. Και φυσικά τον μαθητή ουδέποτε τον ενόχλησε άμεσα η μείωση ρυθμού ανέγερσης σχολικών κτιρίων ή η μείωση των προσλήψεων. Παρ΄όλα αυτά οι συμμορίες, οι ξυλοδαρμοί παιδιών, η επιθετική συμπεριφορά μαθητών και οι παρεμβάσεις εισαγγελέων, έκαναν αισθητή την παρουσία τους. Η προσωπική ζωή των παιδιών επηρεάστηκε «πολύ» σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθει κατά την τρέχουσα σχολική χρονιά 2013-2014 στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού προγράμματος eTwinning σε τρία σχολεία Ελλάδας και Κύπρου.
Τα περιστατικά και μόνο αυτής της επιθετικής συμπεριφοράς, σε πολλά από τα παιδιά αποδεικνύουν πως εκτός της συναισθηματικής τους ζωής, επηρεάζεται και η γνωστική τους ζωή, καθώς υπάρχει αλληλεξάρτιση μεταξύ τους. Κάτι το οποίο γίνεται αισθητό τον τελευταίο καιρό και είναι εξίσου ανησυχητικό. Το περιβάλλον των παιδιών είναι αυτό που καθορίζει την μετέπειτα επιθετική τους συμπεριφορά, επομένως και τη γνωστική τους ικανότητα όταν αυτή δεν επηρεάζεται από άλλους βιολογικούς παράγοντες.
Το οικογενειακό περιβάλλον, το σχολικό και το φιλικό επίσης περιβάλλον, είναι αυτά που επηρεάζουν τους μαθητές και αναλύοντας τις συμπεριφορές μέσα σε αυτά που αλλάζουν λόγω της οικονομικής κρίσης, θα μπορούσαμε ίσως να εξηγήσουμε τη συνέπεια της αυξανόμενης ποσοστιαία χαμηλής επίδοσης και της λεγόμενης απόσπασης προσοχής των μαθητών, που τα τελευταία χρόνια είναι φλέγον θέμα συζήτησης στα γραφεία των σχολείων, μεταξύ γονεών και στα εκπαιδευτικά σεμινάρια καθηγητών.
Τα πράγματα γίνονται έτσι πιο ξεκάθαρα και αν και το οικογενειακό περιβάλλον αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες που οι γονείς δυσκολεύονται να διαχειριστούν με ψυχραιμία, τότε τα άγχη του μαθητή στρέφονται εκτός σχολείου. Τα συναισθήματα γίνονται αρνητικά και εμποδίζουν κάθε προσπάθεια σκέψης, ενώ αντίθετα τα θετικά συναισθήματα που αρχίζουν να φθίνουν, θα ήταν αυτά που θα έδιναν το κίνητρο για μάθηση.
Είναι επιτακτική λοιπόν, η ανάγκη ύπαρξης καλής επικοινωνίας μεταξύ παιδιών και γονέων και φυσικά μαθητών και καθηγητών, για να μπορέσει να αναπτυχθεί μια ανθεκτικότητα απέναντι στην κρίση και όλοι οι μαθητές ανεξαρτήτου οικονομικού υποβάθρου, να έχουν ίσα δικαιώματα απέναντι στη μάθηση και φυσικά η οικονομική κρίση που η χώρα περνάει την συγκεκριμένη χρονική περίοδο, να μην τους κοστίσει ένα φάσμα ευκαιριών σταδιοδρομίας στη μετέπειτα ζωή τους.
Οι δυσκολίες, είναι φυσικό να επιφέρουν αλλαγές στη συμπεριφορά και πολλές φορές να θεωρούνται οι επιπτώσεις αυτής της συμπεριφοράς βραχυπρόθεσμες (μόνο κατά τη διάρκεια της κρίσης). Όμως η προσοχή μας θα πρέπει να στραφεί και στις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις, όπου μια ή και δύο ολόκληρες γενιές, θα στερούνται ικανοτήτων, όταν αυτές θα είναι ζωτικής σημασίας εν καιρώ ανάπτυξης της χώρας.
